Üretim Planlamasında “What-if” Senaryoları

Günümüz üretim dünyasında değişmeyen tek şey, belirsizliğin kendisidir. Beklenmedik makine arızaları, acil siparişler, hammadde gecikmeleri veya personel eksiklikleri, en mükemmel hazırlanmış üretim planlarını bile dakikalar içinde değiştirebilir. İşte tam bu noktada, Akıllı Planlama ve Çizelgeme sistemi devreye girer: “What-if” (Ya olursa?) Senaryoları.

Bu yazımızda, modern üretim planlamasının olmazsa olmazı olan What-if analizlerinin önemini, işletmelere sağladığı rekabet avantajını ve Konzek Teknoloji’nin yapay zeka modülü mIQ Planner ile bu süreçlerin nasıl yönetildiğini inceleyeceğiz.

 

“What-if” Senaryosu Nedir ve Neden Önemlidir?

Basitçe tanımlamak gerekirse; What-if senaryoları, üretim planlamacılarının gerçek üretimi riske atmadan, dijital bir ikiz üzerinde "Eğer şu değişiklik olursa, sonuç ne olur?" sorusuna yanıt aramalarını sağlayan simülasyonlardır.

What-If Senaryoları ile Kazanılan Somut Faydalar

Proaktif Karar Alma: Sorunlar ortaya çıkmadan önce potansiyel darboğazları öngörebilir.

Maliyet Optimizasyonu: Fazla mesai veya fason üretim gibi maliyetli çözümlere başvurmadan önce alternatifleri değerlendirebilir.

Müşteri Memnuniyeti: Olası gecikmeleri önceden görerek teslimat tarihlerini garanti altına alır.

Değişiklik Etkisi Analizi: Üretim sahası dinamiktir. Planlamacıların en büyük ihtiyacı, bir değişkeni değiştirdiklerinde (örneğin bir siparişi öne çektiklerinde) bunun tüm sisteme olan domino etkisini görebilmektir. Teslimat performansı artar, geciken işleri önceden görüp kapasite/rota düzeltmesi yapılır.

• Darboğaz yönetimi güçlenir. Darboğazın plan üzerindeki zincir etkisini görür, farklı stratejileri test edilir.

  
  

• Kararlar veriyle savunulabilir hale gelir. “Bence böyle” yerine “senaryoda KPI’lar böyle çıktı” denilir.

mIQ Planner, tam bu noktada devreye girerek kullanıcılara güçlü bir değişiklik etkisi analizi sunar. Planlamacılar şu soruları sorarak sistem üzerinde güvenli denemeler yapabilirler:

• “Fazla mesai eklenirse üretim hedefi nasıl etkilenir?”

• “Hammadde 2 gün geç gelirse hangi siparişler gecikir?”

Üretimden Bir Örnek: Makine Arızası ve mIQ Planner Çözümü

Teorik bilginin ötesine geçelim ve bir üretim planlamacısının, mIQ Planner kullanarak potansiyel bir krizi nasıl yönettiğine dair somut bir senaryoya bakalım.

Senaryo: Kritik Pres Makinesi Bakımı

Bir üretim mühendisinin, fabrikada en önemli sayılan Pres Makinesi için acil bir bakım planlandığını ilettiğini varsayalım. Geleneksel yöntemlerde bu durum, planlamacı için tam bir kaostur. Ancak mIQ Planner kullanan Planlamacı Ahmet Bey için bu sadece çözülmesi gereken bir "What-if" senaryosudur.

Sorunun Tanımlanması: Ahmet Bey, mIQ Planner üzerinde mevcut planı bozmadan yeni bir senaryo oluşturur: "Pres Makinesi Çarşamba günü tüm gün devre dışı kalırsa plan nasıl etkilenir?"

Sistemin Analizi: Yapay zeka ürünü mIQ Planner, o gün yapılması gereken işleri diğer günlere veya alternatif makinelere dağıtarak yeni bir simülasyon üretir.

Sonuçların Görülmesi: Sistem, bu senaryoda bazı siparişlerde 1 günlük gecikme olacağını ve kritik 2 siparişin teslim tarihinin tutturulamayacağını kırmızı alarm ile Ahmet Bey’e gösterir.

Alternatif Senaryo ve Çözüm: Ahmet Bey ikinci bir What-if senaryosu dener: "Bakım hafta sonu yapılırsa ne olur?"

Başarılı Plan: Sistem bu kez üretimde hiçbir aksama olmayacağını doğrular. Ahmet Bey, elindeki bu somut veriyle bakım ekibini yönlendirir, bakımı hafta sonuna kaydırır ve müşteri teslimatlarını riske atmadan süreci yönetir.

Neden mIQ Planner?

Konzek Teknoloji’nin geliştirdiği mIQ Planner, sadece bir çizelgeleme aracı değil, aynı zamanda stratejik bir karar destek mekanizmasıdır. Yapay zeka destekli algoritmaları sayesinde:

• Anlık veri ile dinamik planlama yapabilir,

• Darboğazları oluşmadan tespit eder,

Ve en önemlisi, yukarıda bahsettiğimiz What-if senaryoları ile işletmenize "geleceği görme" yeteneği kazandırır.

Siz de üretiminizdeki belirsizlikleri ortadan kaldırmak ve planlama süreçlerinizi yapay zeka gücüyle optimize etmek istiyorsanız, Konzek’in çözümlerini inceleyebilirsiniz. mIQ Planner'ın üretimde neleri değiştireceğini merak ediyorsanız tıklayınız. Böylece yazımızın sonuna gelmiş bulunmaktayız, umarız bilgilendirici olmuştur. Takipte Kalın…

  Sık Sorulan Sorular (What-If ve mIQ Planner)

Üretim planlamasında What-If senaryosu ne işe yarar?

Plan üzerindeki varsayımsal değişikliklerin (arıza, kapasite artışı, acil sipariş vb.) teslimat, maliyet ve verimlilik etkisini önceden görmeyi sağlar.

What-If analizi Excel ile yapılabilir mi?

Kısmen yapılabilir ama bağımlılıklar ve kısıtlar çok olduğu için senaryo üretmek yavaş ve hataya açıktır. APS sistemleri bu süreci saniyelere indirir.

APS sistemlerinde What-If neden kritik?

Çünkü APS aynı anda kapasite, malzeme ve müşteri taleplerini dengeleyerek uygulanabilir plan üretir; What-If ile bu planın alternatiflerini test edersin.

mIQ Planner What-If’i nasıl sunuyor?

Planı kopyalayıp varsayımsal değişiklik yapmana izin verir; her senaryonun tamamlanma oranı, gecikme ve maliyet çıktısını hesaplayıp kıyaslar.