Üretimde yapay zekâ; kalite kontrolü kolaylaştırma, tasarım süresini kısaltma ve malzeme israfını azaltma, kestirimci bakım gerçekleştirme gibi çok geniş imkanlar sağlıyor.
Yapay zekâ, yalnızca üretim için değil her sektör için oyunun kurallarını değiştiren bir teknolojidir. Yapay zekâ teknolojisi olgunlaştıkça ve maliyetler düştükçe, şirketler için daha erişilebilir hale geliyor. Üretim hattını geliştirmenin yanı sıra ürünlerin daha iyi ve daha ucuz hale getirilmesinde de etkili olabilir.
Üretimde yapay zekânın benimsenmesiyle; hızlı, veriye dayalı kararlar verilebilir, üretim süreçleri optimize edilebilir, operasyonel maliyetler en aza indirilebilir ve müşteri hizmetleri iyileştirilebilir. Üretimde kullanılan yapay zekâ destekli yazılımlar; üretimdeki sapmaların ve plansız duruşların, ileri düzeyde öngörü kabiliyetiyle ve oldukça hızlı bir şekilde hesaplanmasına imkân tanıyor.
Yapay zekânın üretimde kullanımının artması; üretim süreçlerinin makineler tarafından devralınacağı anlamına gelmez. Yapay zekâ artık insan işinin bir uzantısıdır ve hiçbir şey insan zekâsının ve beklenmedik değişikliklere uyum sağlama yeteneğinin yerini alamaz.
İçindekiler
Üretimde Yapay Zekâ Kullanımı
Akıllı Fabrika ya da Karanlık Fabrika konseptinde, üretim sahalarındaki başlıca yapay zekâ kullanımlarını sizin için inceledik:
Kalite
Rekabet gücünün her geçen gün daha da zorlaşmasıyla, ürünlerin kalitesine önem veren işletmeler ayakta kalabilmektedirler. İşletmelerin, ürünlerindeki kalite düzenlemeleri ve standartlarını optimum düzeyde tutabilmeleri için, üretim ekipmanlarından otomasyon sistemlerine kadar her türlü altyapının planlı kontrollerinin yapılması gerekmektedir ve Kalite 4.0 burada devreye girmektedir.
Ürünlerdeki olası üretim hataları, ekipmanlardaki arızalar ve hammaddelerdeki beklenmedik değişiklikler; yapay zekâ ile önceden tahminlenebilmektedir. Bu tahminlemeye bağlı olarak üretim süreçlerinin optimize edilmesiyle, yeni nesil kaliteli üretim metodu oluşmaktadır.
Üretimde yapay zekâ uygulamalarından biri olan kestirimci kalite sayesinde; ürünlerin sahada kullanımı ve performansıyla ilgili veriler toplanır, ürün kalitesiyle ilgili doğru tahminler elde edilir, ürün geliştirme ve stratejik mühendislik kararlarında kullanılmak üzere içgörülere ulaşılabilir.
Ekipman Yönetimi
Üretimde kullanılan ekipmanların sağlığı ve kullanılabilirliği, üretim sürekliliğinin en büyük etkenlerinden biridir. Üretim hattında beklenmeyen bakımlar ve arızalar, işletme gider kalemlerinde oldukça büyük yer kaplar. Çünkü bu ekipmanlar, bakımları yapıldığı süre boyunca çalışmazlar ve çalışmadıkları her saat, üretim verimliliğine zarar olarak yansır.
Yapay zekâ destekli üretim sahalarında, makine ve ekipmanların plansız bakımlarında kestirimci bakım modülü büyük rol oynar. Makine öğrenimi ve yapay sinir ağlarıyla gelişmiş yapay zekâ algoritmaları kullanılarak, makine ve ekipmanların arıza yapma ihtimaline göre öngörüde bulunur. Bu yöntem, üretimde plansız duruşların önüne geçtiği gibi, ekipmanların “Kalan Kullanım Ömrü”nün (Remaining Useful Life-ROI) uzamasına da katkı sağlar.
Bakımın zorunlu olduğu durumlarda ise; bakım teknisyenleri, sistem tarafından yapay zekâ öngörüsüne bağlı olarak önceden bilgilendirilir. Böylece devre dışı kalacak ekipmanın yerine, bir başka ekipman planlanarak üretimin sürekliliği sağlanır.
Anomali Tespiti
Anomali tespiti; bir veri kümesinin normal davranışından sapan veri noktalarının, olayların ve gözlemlerin tanımlanmasıdır. Teknik bir aksaklık ve makine arızaları gibi kritik olayları ya da tüketici davranışındaki değişiklikler gibi potansiyel fırsatları gösterebilmektedir.
Anomali tespiti, işletmelerde pek çok farklı alanda kullanılmaktadır. Bunların başlıcaları; kestirimci kalite, kestirimci bakım, ürün kalitesinin artırılması ve kullanıcı deneyiminin iyileştirilmesidir.
Nesnelerin İnterneti (IoT) ile birlikte sensörler ve yapay zekâ destekli yazılımlar sayesinde üretim sahasındaki makine ve ekipmanlardan toplanılan veri kümelerinden elde edilen büyük veri; anomali tespiti için algoritmalarla işlenebilir, analiz edilebilir ve raporlanabilir durumda.
Kestirimci Bakım
Üretim hattındaki duraksamalar, makine arızaları ve üretilen ürünün beklenenden daha farklı sürede üretildiği durumlarda; üretim ekibinin öngöremediği bu ani durum değişiklikleri, yapay zekâ destekli yazılımlarla rahatlıkla tespit edilebilmektedir. Yine sistem tarafından oluşturulan analiz raporları sayesinde, ilgili üretim ekibinin aksiyon alması beklenmektedir.
Kestirimci kalite, arıza/duruş gibi durumlar gerçekleşmeden önce yapay zekâ yardımıyla tespiti anlamına gelmektedir. Amaç, arıza/duruş olmadan tespit edip; maliyet, zaman ve verimlilik bakımından üretim kayıplarının minimize edilmesini sağlamaktır.
Yapay zekâ destekli sistemler ile toplanan üretim, proses, enerji verileri doğrultusunda; istenmeyen arıza/duruş gibi tüm olumsuzlukların önceden tespitini hatta sürekliliğin bozulmaması için alınması gereken aksiyonlar belirlenmektedir.
Yapay Zekâ ile Proses Optimizasyonu
Optimizasyon, sistemdeki kaynakların en verimli şekilde kullanılarak maliyetleri minimize, kârı maksimize etmeyi hedefleyen bir teknolojidir.
Endüstriyel üretimde proseslerin iyileştirilmesi; karlılığın arttırılması, zaman, verimlilik artışı gibi nedenlerden dolayı çok önemlidir. Optimize edilmemiş prosesler, işletmede aşırı alarmlara/duruşlara, proses kilitlenmelerine, ürün kalitesinin düşmesine ve operatör yükünün artmasına sebep olmaktadır.
Bu tür durumlar için yapay zekâ teknolojileri, işletmelerin proses optimizasyonlarını kontrol altına almak ve proseslerini iyileştirmek için kullanılabilir.
Yapay zekâ teknolojileri ile proses optimizasyonunun artıları:
Sistemin düzenlenli takibini sağlar.
Gözlem, tespit gibi maliyet kalemlerinin azaltılmasına yardımcı olur.
Yönetim özelinde gerçek zamanlı kararları hızlandırır.
Sürdürülebilir bir endüstriyel üretimin sağlanmasını kolaylaştırır.
Darboğazları tespit ederek, çözüm geliştirilmesini sağlar.
Müşteri memnuniyetinin arttırılmasına yardımcı olur.
Üretimde Kullanılan Yapay Zekâ Yazılımları
Yapay zekâ destekli MES/MOM yazılımları, üretim hatlarındaki plansız duruşları, anomalileri ve üretim verimliliğini oldukça hızlı hesaplayıp raporlayabilmektedir.
Retmes, endüstriyel üretim sahalarında sağladığı uçtan uca entegrasyon yeteneği ve yapay zekâ destekli altyapısıyla; operasyonel verimlilik, anomali tespiti, büyük veri, kestirimci bakım gibi dijital dönüşüm teknolojilerini tek bir çözüm halinde sunmaktadır.
Retmes’in Yapay Zekâ destekli MES/MOM çözümleri ile üretim süreçlerinizi nasıl dijital çağa uygun hâle getirebileceğinizi öğrenmek için tıklayın.